🐋
Walvishandel

Trendindicatoren: MA, MACD, Ichimoku en DMI/ADX lezen in context

In dit hoofdstuk richten we ons op trendindicatoren:

  • Moving Averages (MA)
  • MACD
  • Ichimoku Cloud
  • DMI/ADX
  • PSAR

Tools die bijna elke trader op een bepaald moment op een grafiek heeft gezet.

Het doel is niet:

"Er gebeurde een golden cross, dus koop,"

maar eerder:

"Wat zegt deze trendindicator binnen de huidige marktstructuur, en in hoeverre kan ik erop vertrouwen?"

Het onderstaande diagram toont één prijsgrafiek met:

  • boven: prijs + moving averages (MA's)
  • midden: MACD-paneel
  • onder: ADX (trendkracht) paneel

gerangschikt in afzonderlijke lagen.

Deze opstelling stelt u in staat om:

  • MA's te gebruiken voor richting en regime,
  • MACD voor momentumwendingen, en
  • ADX voor trendkracht.

1. Wat zijn trendindicatoren? – Richting en kracht samenvatten

Trendindicatoren zijn ontworpen om:

  • prijsgegevens te verwerken tot gemiddelden, verschillen en ratio's, en
  • u te vertellen of de markt dichter bij
    • uptrend, downtrend of range is,
    • en hoe sterk of zwak die trend is.

Ze zijn sterk in:

  • het beschrijven van de algehele omgeving,

en zwak in:

  • het exact voorspellen van toppen en bodems.

In de praktijk helpen ze antwoord te geven op:

  • "Is dit een trendvolgende omgeving of niet?"
  • "Moet ik meegaan met de hoofdbeweging, of meer denken in termen van range/mean-reversion?"

2. Moving Averages (MA): Het basis trendkader

2-1. Hoe MA's de markt kaderen

Een moving average neemt:

  • het gemiddelde van slotkoersen over N perioden,
  • plot het als een lijn,
  • en u leest helling en relatieve positie.

Voorbeeld:

  • korte termijn MA (bijv. 20MA) hellend omhoog,
  • prijs houdt stand boven die MA,

→ basisingrediënten van een korte termijn uptrend.

Het diagram vergelijkt:

  • uptrend: kort > midden > lang, allemaal hellend omhoog,
  • range: MA's verward en grotendeels vlak,
  • downtrend: lang > midden > kort, allemaal hellend omlaag.

2-2. Drie dingen om te controleren met MA's

Over tijdsbestekken heen (zie timeframes):

  1. Helling (Slope)

    • Kijk niet alleen naar "boven/onder," maar hoe steil de MA stijgt of daalt.

  2. Stapeling (Stacking)

    • schone uptrend: kort > midden > lang
    • schone downtrend: lang > midden > kort Deze uitgelijnde fasen vallen vaak samen met aanhoudende trends.

  3. Afstand tot prijs

    • Wanneer de prijs ver boven/onder zijn MA's is, is het reversion risk (risico op terugkeer) op korte termijn vaak hoger.

2-3. Beperkingen en valkuilen van MA's

  • In ranges/zijwaartse markten, zullen MA's elkaar vaak kruisen en opnieuw kruisen,
  • wat een reeks mislukte golden/death crosses oplevert.

Met andere woorden:

In niet-trendmatige markten, worden trendindicatoren zelf ruis.

3. MACD: Een gecombineerd beeld van trend en momentum

MACD is in wezen:

  • het verschil tussen een snelle en langzame EMA,
  • vergeleken met een signaallijn (MA van dat verschil).

3-1. Belangrijkste MACD-componenten

Veelvoorkomende elementen:

  • MACD-lijn: snelle EMA – langzame EMA
  • Signaallijn: MA van MACD-lijn
  • Histogram: MACD – signaal

Patronen waar traders vaak naar kijken:

  1. Boven/onder de nullijn

    • boven 0 → bullish druk dominant,
    • onder 0 → bearish druk dominant.

  2. Kruisingen ten opzichte van de nullijn

    • Bullish cross boven nul: potentiële trendversnelling in een uptrend.
    • Bearish cross onder nul: potentiële versnelling in een downtrend.

  3. Histogram krimp/expansie

    • krimpende histogram: trend verliest kracht of bereidt zich voor om te draaien.
    • uitbreidende histogram: nieuwe beweging wint aan kracht.

3-2. Waarom u MACD niet te veel moet vertrouwen

  • MACD is gebaseerd op MA's en dus
    • erft het dezelfde problemen in schokkerige markten.
  • In krappe ranges kan het op en neer zwiepen (whipsaw),
    • wat veel valse kruisingen genereert.

Behandel het minder als:

  • een "perfecte instaptrigger",

en meer als:

een tool om te zeggen "momentum verschuift" in de context van een structuur die u al begrijpt.

4. Ichimoku Cloud: Een multi-component trendsysteem

Ichimoku:

  • combineert conversielijn, basislijn,
  • leidende spans A/B (wolk),
  • en lagging span

in een samengesteld trendsysteem.

We gaan hier niet in op volledige parameterdetails, maar richten ons op de belangrijkste ideeën.

4-1. Kern Ichimoku-lezingen

Typische controles:

  1. Prijs vs Wolk

    • prijs boven de wolk,
    • wolk dik en stijgend → klassieke sterke uptrend-condities.

  2. Conversie vs Basislijn

    • conversie boven basis, beide stijgend → korte en middellange termijn trends uitgelijnd.

  3. Lagging span

    • lagging span boven prijs en wolk → trendstructuur relatief schoon.

4-2. Praktische waarschuwingen bij Ichimoku

  • Met veel componenten op het scherm, is het gemakkelijk om in het begin visuele overbelasting te voelen.
  • U hebt niet elke regel tegelijk nodig. Zelfs alleen:
    • "prijs vs wolk" en
    • "conversie vs basislijn"
  • kunnen al een bruikbaar trendkader geven.

5. DMI/ADX en PSAR: Trendkracht en Trailing Stops

5-1. DMI/ADX: Trendkracht meten

DMI/ADX toont:

  • +DI / -DI: richtingsbeweging omhoog vs omlaag,
  • ADX: de kracht van die richtingsbeweging.

Veelvoorkomende patronen:

  • ADX laag (bijv. onder 20): potentiële range/geen-duidelijke-trend omgeving.
  • ADX stijgend boven 20–25: trendkracht bouwt op.

5-2. PSAR: Gids voor stops in trendvolgende stijl

PSAR (Parabolic SAR):

  • plot stippen die fungeren als een suggestie voor trailing stop.
  • stippen onder prijs → trendvolgende long stop regio,
  • stippen boven prijs → trendvolgende short stop regio.

Echter:

  • in zeer volatiele periodes, kan PSAR vaak omslaan,
  • wat leidt tot overdreven strakke en reactieve stops.

Het is meestal beter om PSAR te behandelen als:

  • een visuele gids naast
  • de positiegrootte en stopregels uit risk-management,

in plaats van als de enige stoplogica.

6. Hoe trendindicatoren te combineren (Minimale setup)

Een veelvoorkomende praktische workflow:

  1. Definieer omgeving (trend vs range)

    • gebruik MA-stapeling + ADX
    • om te antwoorden: "trend of range op dit moment?"

  2. Definieer richting

    • gebruik highs/lows + MA-helling
    • om basis bullish vs bearish structuur te bevestigen.

  3. Controleer momentum

    • gebruik MACD (of Ichimoku conversie/basis)
    • om te zien of momentum versnelt of vervaagt.

  4. Vorm risico en stops

    • gebruik ATR/ADR en recente volatiliteit
    • om stops en posities te dimensioneren binnen risk-management.

Belangrijk punt:

U hebt niet veel indicatoren nodig; u hebt een paar niet-overlappende rollen nodig.

7. Checklist voor het gebruik van trendindicatoren in live trading

Voordat u handelt op basis van een trendindicator, vraag:

  1. "Is deze markt aan het trenden of in een range?"

    • beoordeel via MA-uitlijning, ADX, en basis swing/high-low structuur.

  2. "Welk tijdsbestek lees ik?"

    • beslis tot welke structuur (5m / 1u / 4u / dagelijks)
    • uw indicatorlezing behoort (zie timeframes).

  3. "Wat als prijs en indicator het oneens zijn?"

    • als indicatoren zeggen "uptrend"
    • maar de prijs duidelijk in een schokkerige range zit,
    • geef prioriteit aan prijsstructuur.

  4. "Past dit signaal bij mijn risicoregels?"

    • als de setup risico vereist buiten uw risk-management plan,
    • is het misschien gewoon niet uw trade, zelfs als de indicator er aantrekkelijk uitziet.

In het volgende hoofdstuk, oscillators, behandelen we:

  • RSI, Stochastics, CCI en andere oscillatoren,

en behandelen ze voornamelijk als:

tools voor het lokaliseren van swings binnen trends, in plaats van op zichzelf staande omkeersignalen.