Risk-Ödül & R-Katları: Ticaret Sonuçları İçin Ortak Bir Dil

Bu, risk yönetimi serisindeki ilk adımdır:
risk-ödül (Risk-Reward) ve R-katlarını (R-multiples) anlamak.

Aynı "+100 USD" kar şu anlamlara gelebilir:

Bir hesapta +%1,
Başka bir hesapta +%0.1,
Veya aşırı kaldıraçlı bir bahisten şanslı bir kaçış.

Bu nedenle, profesyonel tüccarlar şunları daha az önemser:

"Bu işlemde kaç dolar kazandım?"

Ve şunları daha çok önemser:

"Bu işlemde kaç R kazandım veya kaybettim?"

1. Neden ham dolar yerine R cinsinden düşünmelisiniz?

Ham PnL (Kar ve Zarar) iki büyük soruna sahiptir:

anlamı hesap büyüklüğü ile tamamen değişir ve
gerçekte ne kadar risk aldığınızı gizler
(geniş vs dar stoplar, kaldıraç vb.).

Örnek:

Tüccar A: 10.000 USD hesap, işlem başına %1 (100 USD) risk alıyor.
Tüccar B: 100.000 USD hesap, işlem başına %0.25 (250 USD) risk alıyor.

Her ikisi de +500 USD kazanırsa:

A: +5R (+500 / 100)
B: +2R (+500 / 250)

Bu sonuçların arkasındaki strateji kalitesi aynı değildir.

R-katlarını kullanarak:

stratejileri farklı hesap büyüklükleri ve para birimleri arasında
karşılaştırabilirsiniz,
risk ve sonuç için ortak bir dil elde edersiniz.

2. 1R'yi Tanımlamak: hesap tabanlı riski belirlemek

İlk olarak, 1R'yi şu şekilde tanımlıyoruz:

1R = tek bir işlemde izin verdiğiniz
maksimum kayıp

Örnek:

Hesap: 10.000 USD
İşlem başına maks. risk: Hesabın %1'i

→ 1R = 100 USD

Her işlem için şunları seçersiniz:

grafikte bir stop mesafesi ve
stop vurulursa tam olarak 1R kaybedeceğiniz şekilde
bir pozisyon büyüklüğü.

(Buna pozisyon büyüklüğü bölümünde daha derinlemesine giriyoruz.)

Ana fikir:

1R bir strateji parametresi değildir;
bu hesabınız için bir güvenlik standardıdır.
Stratejileri veya piyasaları değiştirebilirsiniz,
ancak "İşlem başına bu kadar risk almakta sorunum yok" şeklindeki
temel kuralınız çılgınca dalgalanmamalıdır.

3. Örnek: stopları ve hedefleri R cinsinden ifade etmek

Basit bir long (uzun) örneği kullanalım.

Hesap: 10.000 USD
1R: 100 USD (hesabın %1'i)
BTC girişi: 20.000 USD
Stop: 19.800 USD (BTC başına −200 USD)

Burada:

coin başına risk: 200 USD
riski 100 USD'de (1R) tutmak için,
→ 0.5 BTC'lik bir pozisyon alırsınız.

Stop vurulursa:

kayıp = 200 × 0.5 = 100 USD = −1R

Şimdi hedefleri belirleyin:

Hedef 1: 20.400 USD (BTC başına +400)
- kar = 400 × 0.5 = 200 USD = +2R
Hedef 2: 20.600 USD (BTC başına +600)
- kar = 600 × 0.5 = 300 USD = +3R

Yani bu işlem:

Stopta −1R,
Hedef 1'de +2R,
Hedef 2'de +3R.

İşlemler R cinsinden ifade edildiğinde:

şunları sorabilirsiniz:
"Bu risk-ödül yapısı makul mü?"
"Bunun zaman içinde mantıklı olması için
hangi kazanma oranına ihtiyacı var?"

4. Strateji performansını R cinsinden kaydetmek

Bir ticaret günlüğü tuttuğunuzda,
şunları her zaman kaydetmek çok yararlıdır:

Giriş, stop ve hedef fiyatları
Para birimi cinsinden gerçek PnL
R cinsinden sonuç (ör. −1R, +2R, +0.7R)
Kurallarınıza uyup uymadığınız

Örnek: 10 işlem için sonuçlar:

−1R, −1R, +2R, +0.5R, −0.8R, +1.5R, +3R, −1R, +0.2R, +1R

Toplam:

(+2 + 0.5 − 0.8 + 1.5 + 3 − 1 + 0.2 + 1 − 1 − 1)R
= +4.4R

Eğer 1R = 100 USD ise → +440 USD.

Daha sonra, hesabınız 20.000 USD'ye büyürse,
1R 200 USD olabilir,
ancak sistem hala şöyledir:

"ortalama olarak her 10 işlemde yaklaşık +4.4R"

Stratejileri sadece ham dolar olarak değil,
normalleştirilmiş bir ölçekte karşılaştırabilirsiniz.

5. Kazanma oranı ve R/R'yi birlikte anlamak

Çoğu tüccar şunu sorar:

"Hangi kazanma oranını hedeflemeliyim?"

Ancak kazanma oranı tek başına yeterli değildir.

Örnek:

Strateji A: kazanma oranı %70, ort. kazanç +1R, ort. kayıp −1R
Strateji B: kazanma oranı %40, ort. kazanç +3R, ort. kayıp −1R

10 işlem üzerinden:

A: (7 × +1R) + (3 × −1R) = +4R
B: (4 × +3R) + (6 × −1R) = +6R

Sadece kazanma oranına bakıldığında, A daha iyi görünür.
Risk-ödülü dahil ettiğinizde,
B daha yüksek beklenen değere sahip olabilir.

Gerçek ticarette şunları göz önünde bulundurmak istersiniz:

kazanma oranı,
ortalama R (R/R yapınız),
ve bu kombinasyonun psikolojinize uyup uymadığı.

Kayıp serilerine olan toleransınız
doğrudan
kayıp psikolojisi
ve drawdown (sermaye erimesi) ile bağlantılıdır.

6. Yaygın gerçek dünya tuzakları

6-1. Küçük karlar, büyük kayıplar

Klasik bir model:

karları hızlıca kesmek (+0.3R, +0.5R),
ancak kayıpların −3R, −5R'ye büyümesine izin vermek.

Bunu toplarsanız:

5 kazanç × +0.5R = +2.5R
1 kayıp × −5R = −5R

→ net = −2.5R (hesap küçülür).

Bu modele sahip tüccarlar genellikle şöyle der:

"Kazanma oranım yüksek,
ama hesabım büyümüyor."

Temel sorun,
risk-ödülün tersine dönmüş olmasıdır.

6-2. İşlemden işleme tutarsız 1R

Başka bir yaygın sorun:

bazı işlemler hesabın %0.5'ini riske atar,
bazı işlemler %5 veya daha fazlasını riske atar.

Bu nedenle "−1R", hesap hasarı açısından
her seferinde farklı şeyler ifade eder.

Daha iyi:

pozisyon büyüklüğü içinde
"işlem başına risk = hesabın %x'i" için net bir kural tanımlayın,
işlemler arasında 1R'yi tutarlı tutun.

6-3. Stratejileri R yerine "his" ile yargılamak

R tabanlı kayıtlar olmadan, şunu söylemek kolaydır:

"Bu strateji son zamanlarda iyi hissettirmiyor."
"O sinyal güçlü hissettiriyor."

Ancak bu genellikle
sadece bir avuç son işleme tepki verdiğiniz anlamına gelir.

R cinsinden kaydederek şunları görebilirsiniz:

50–100 işlem üzerinden toplam R,
ortalama R,
R cinsinden en kötü kayıp serisi,

ve bu sayıları şunları tasarlarken kullanabilirsiniz:

7. Bunu okuduktan sonra iki küçük egzersiz

Bunu somutlaştırmak istiyorsanız,
şu iki adımı deneyin:

Kişisel 1R'nizi rakamlarla tanımlayın
- "Mevcut hesabımın % kaçını
  işlem başına riske atmaya hazırım?"
- Bunu dolara çevirin:
  "Benim 1R'm X USD."
Son 20 işleminizi R cinsinden yeniden yazın
- her işlemin R sonucunu hesaplamak için
  giriş, stop ve pozisyon büyüklüğünü kullanın,
- ortalama R'nizi,
  R cinsinden en büyük kaybı ve R cinsinden en büyük kazancı hesaplayın.

R ve risk-ödül cinsinden düşündüğünüzde:

"Bu işlemde ne kadar kazandım?"
sorusundan
"Strateji yapım sağlıklı mı?"
sorusuna geçersiniz.

Sonraki makalelerde:

bu R çerçevesini
günlük ticaretinizdeki stoplar, hedefler
ve pozisyon büyüklüğü için pratik kurallara bağlayacağız.