🐋
Balina Ticareti

Temel Ticaret Kavramları Sözlüğü: Büyük Resim Tek Bir Yerde

Bu sözlük, BCWhale ticaret müfredatında
tekrar tekrar göreceğiniz temel terimleri bir araya getirir.

Buradaki amaç tam bir sözlük oluşturmak değil, şudur:

  • Ticaret genelinde kullanılan anahtar kavramları vurgulamak,
  • bunları açık ve basit bir dille açıklamak,
  • neyin önemli olduğuna dair üst düzey bir harita oluşturmanıza yardımcı olmak.

Her giriş kısa bir tanım + neden önemli olduğunu verir.
Daha fazla ayrıntı istediğinizde, her konu için listelenen
ilgili makaleye (Ticaret...) atlayabilirsiniz.

1. Mum Çubukları (Candlesticks)

Bir mum çubuğu (veya mum), bir zaman dilimi için (ör. 1s, 4s, 1g) şunları gösterir:

  • Açılış (Open),
  • En Yüksek (High),
  • En Düşük (Low),
  • Kapanış (Close)

grafikte tek bir "mum" olarak.
Bkz. Mum Çubuğu Temelleri.

Anahtar parçalar:

  • Gövde (Body): açılış ve kapanış arasındaki dikdörtgen,
  • Fitiller/Gölgeler (Wicks/Shadows): en yüksek ve en düşüğe uzanan çizgiler,
  • Boğa mumu (Bullish): kapanış > açılış (yeşil/beyaz mum),
  • Ayı mumu (Bearish): kapanış < açılış (kırmızı/siyah mum).

Mum çubukları,
o dönemde alıcıların ve satıcıların nasıl savaştığını
bir bakışta görmenizi sağlar, bu nedenle çoğu grafik analizinin temelidir.

2. Destek ve Direnç (S/R)

Destek (Support):
fiyatın tekrar tekrar düşmeyi durdurduğu
ve yukarı sıçradığı bir fiyat bölgesi. Alıcılar orada güçlüdür.

Direnç (Resistance):
fiyatın tekrar tekrar daha yükseğe çıkamadığı
ve aşağı döndüğü bir fiyat bölgesi. Satıcılar orada güçlüdür.
Bkz. S/R Temelleri.

Gerçek ticarette, S/R nadiren tek bir çizgidir.
Bölgeler (zones) açısından düşünmek daha gerçekçidir.

S/R'de, tüccarlar genellikle iki şekilde düşünürler:

3. Salınımlar ve Düzeltmeler (Swings vs Corrections)

Bir salınım (swing), trend yönünde güçlü bir harekettir.

Bir düzeltme (correction), o salınımdan sonraki bir geri çekilme veya duraklamadır.
Bkz. Salınımlar ve Düzeltmeler.

Örneğin bir yükseliş trendinde:

  • Yukarı salınım: yukarı doğru hızlı hareket,
  • Aşağı düzeltme: yükseliş trendine karşı geçici düşüş.

Bu ayrımı önemsiyoruz çünkü:

  • salınımlar genellikle trend takip işlemlerine uyar,
  • düzeltmeler genellikle ortalamaya dönüş / geri çekilme işlemlerine uyar.

4. Göstergeler (Indicators)

Bir gösterge, fiyat ve/veya hacim verilerine dayalı,
grafiğin üzerine veya altına çizilen bir hesaplamadır. Bkz. Göstergeler.

Geniş kategoriler:

  • Trend Göstergeleri
    Trend Göstergeleri

    • Hareketli Ortalama (MA):
      belirli bir dönemdeki ortalama fiyat, bir çizgi olarak gösterilir.
      Hareketli Ortalama
    • MACD:
      trend gücünü ve momentum değişimlerini göstermek için
      iki MA arasındaki farkı kullanır.
      MACD
    • Ichimoku Bulutu:
      trend ve S/R'yi birleştiren çok çizgili bir sistem.
      Ichimoku Bulutu

  • Osilatörler
    Osilatörler

    • RSI:
      "aşırı alım/aşırı satım" koşullarını göstermek için
      son kazançları kayıplarla karşılaştırır.
      RSI

  • Volatilite Göstergeleri
    Volatilite Göstergeleri

    • ATR (Ortalama Gerçek Aralık):
      bir dönemdeki ortalama fiyat aralığını ölçer,
      yani "piyasa şu anda tipik olarak ne kadar hareket ediyor".
      ATR

Göstergeler fiyatın yerini almaz.
Onlar, fiyat davranışını daha net okumanıza yardımcı olacak araçlardır.

5. Formasyonlar (Patterns)

Bir formasyon (veya model), fiyat hareketinde
tekrarlayan bir şekil veya yapıdır. Bkz. Formasyonlar.

İki ana grup:

  1. Mum Çubuğu Formasyonları
    Mum Çubuğu Formasyonları

    • Çekiç (Hammer), Kayan Yıldız (Shooting Star),
    • Yutan Boğa/Ayı (Engulfing), Doji, vb.
      Bunlar, kontrolde potansiyel bir değişimi ima eden
      1–3 mumluk oluşumlardır.

  2. Grafik Formasyonları
    Grafik Formasyonları

    Bu yapılar,
    bir trendin devam edip etmeyeceği veya tersine dönüp dönmeyeceği hakkında ipuçları verir.

Formasyonlara geleceği tahmin eden
sihirli araçlar gibi davranmak yerine,
onları şu şekilde görmek daha gerçekçidir:

alım ve satım baskısının
nerede biriktiğinin veya azaldığının resimleri.

6. Risk Yönetimi (Risk Management)

Risk yönetimi, tek bir hatanın hesabınızı yok etmesini önleyen
kurallar ve yapılar bütünüdür.
Bkz. Risk Yönetimi.

Anahtar fikirler:

  • 1R (İşlem Başına Risk)
    Risk/Ödül

    • bir işlemde kaybetmeye hazır olduğunuz planlanan miktar.
    • Örnek: 10.000 USD'lik bir hesapla,
      işlem başına %1 risk almak 1R = 100 USD demektir.

  • R-Katı (R-Multiple)

    • sonuçları "R" cinsinden ifade eder: +2R, −1R, −0.5R, vb.

  • Maksimum Kayıp Kuralı (Max Loss Rule)
    Maksimum Kayıp Kuralı

    • bir gün veya hafta için izin verilen maksimum kaybınız.
    • Örnek: günde −3R, haftada −8R → ulaşıldığında ticareti durdurun.

  • Drawdown (Sermaye Erimesi)
    Drawdown

    • sermayenizin zirvesinden ne kadar düştüğü, % olarak.
    • sisteminizin ve psikolojinizin ne kadar acıya dayanabileceğinin bir göstergesi olarak hareket eder.

Risk yönetimi,
"En büyük nasıl kazanabilirim?"den çok,
"Hesabı patlatmaktan nasıl kaçınabilirim?" ile ilgilidir.

7. Bir Olasılık Oyunu Olarak Ticaret

Ticaret bir olasılık oyunudur.
Bkz. Ticarette Olasılık.

  • Her sistemin kazananları ve kaybedenleri vardır.
  • Hiçbir kurulum %100 çalışmaz.
  • Önemli olan birçok işlemdeki
    ortalama sonuçtur    .

Merkezi kavramlar:

  • Kazanma oranı (Win rate):
    kazanan işlemlerin yüzdesi.
  • Ortalama kazanç / ortalama kayıp:
    kazananlarda tipik olarak kaç R kazandığınız
    ve kaybedenlerde kaç R kaybettiğiniz.
  • Beklenti (Expectancy):
    (kazanma oranı × ortalama kazanç) − (kaybetme oranı × ortalama kayıp).

Amaç "mükemmel tek işlem" değil,
tutarlı riskle yüzlerce kez tekrarlanan
makul bir avantajdır (edge).

Şimdi şunlar hakkında büyük resim anlayışına sahipseniz:

  • mum çubukları,
  • S/R,
  • salınımlar ve düzeltmeler,
  • göstergeler,
  • formasyonlar,
  • risk yönetimi,
  • olasılık,

o zaman şunları incelerken:

şunu daha kolay düşüneceksiniz:
"Doğru, bu o sözlük kavramına geri bağlanıyor."

Terimleri tazelemek için
istediğiniz zaman buraya geri dönmekten çekinmeyin,
ve deneyiminiz arttıkça bu fikirleri yavaş yavaş
kendi kelimelerinizle yeniden yazın.