İkili Dip/İkili Tepe Formasyon Stratejisi: Trend Dönüş Sinyallerini Yapı Olarak Görmek
Bu makalede, İkili Dip (Double Bottom) ve İkili Tepe (Double Top) Formasyon Stratejisinin temel yapısını özetleyeceğiz.
İkili Tepe/Dip aracılığıyla şunları zaten gördüğünüzü varsayıyoruz:
- İkili Dip/İkili Tepe'nin şekli,
- Boyun çizgisinin (Neckline) nereye çizildiği,
- Ve bunun bir trend dönüş formasyonu olarak nasıl kullanıldığı.
Bunları gördüğünüzü varsayacağız.
Burada, buna dayanarak, bunu sihirli bir sinyal olarak değil, şöyle göreceğiz:
"Trend yorulduktan sonra yön değiştirmeye değer bir yerde alış/satış güçlerinin birkaç kez savaştığının izleri"
Ve basit bir strateji yapısı oluşturacağız.
Aşağıdaki diyagram şunları göstermektedir:
- Sol: Düşüş trendinden sonra bir ikili dip oluşur, ve boyun çizgisini kırarak yükseliş dönüşü takip eder.
- Sağ: Yükseliş trendinden sonra bir ikili tepe oluşur, ve boyun çizgisini kırarak düşüş dönüşü takip eder.
Yan yana.
Kilit nokta şudur:
- İkili Dip/İkili Tepe "tam olarak aynı fiyatta iki kez duran bir resim" değildir,
- Bunun yerine "benzer bir bölgede iki kez deneme ancak önceki trendin artık güç uygulayamaması" olarak görülmelidir.
1. İkili Dip/İkili Tepe Nerede Anlamlıdır?
İkili Dip/İkili Tepe her zaman geçerli olan sihirli formasyonlar değildir.
Genel olarak, aşağıdaki koşullar ne kadar örtüşürse, bir "trend dönüş adayı" olma olasılığı o kadar yüksektir.
-
Öncesinde yeterli trend var mıydı?
- İkili Dip: O zamana kadar düşüş trendi devam etti mi?
- İkili Tepe: O zamana kadar yükseliş trendi devam etti mi?
Swing vs Düzeltme ve 60 Günlük MA Stratejisi temelinde önce trendi kontrol etme alışkanlığına sahip olmak önemlidir.
-
Daha yüksek zaman dilimi S/R'sine yakın mı?
- Destek ve Direnç Temelleri temelinde, günlük veya haftalık grafikte anlamlı bir destek/dirence yakın mı?
- O seviye, daha önce birkaç kez tepki verilen bir yer mi?
-
Belirli bir volatilite ve ticaretin olduğu bir bölge mi?
- ATR temelinde, trend dönüş formasyonları, çok ölü bir piyasa yerine belirli bir hareket olduğunda daha iyi çalışır.
Kısacası, bu formasyonu "yüksek/düşük yakınında önemli trend + anlamlı S/R + alış/satış güçlerinin iki kez çarpıştığı izler"in örtüştüğü bir yerde aramak doğaldır.
2. İkili Dip Yapısı: Düşüş Trendinde Dönüş Senaryosu
Önce İkili Dip (Double Bottom) formasyonuna bakalım.
2-1. Bir hikaye olarak yapı
İkili dip kabaca şöyle bir hikayedir:
- Fiyat düşer ve ardından büyük bir destek bölgesine ulaşır.
- İlk dipten güçlü bir şekilde sıçrar, ancak
- Önceki tepeyi kıracak kadar güçlü değildir.
- Benzer bir bölgeyi test etmek için tekrar düşer, ancak
- Bu sefer yeni bir düşüğü önemli ölçüde güncellemeyi başaramaz.
- Sonunda satış güçleri tükenir, ve eğer alış tarafı boyun çizgisinin üzerinde belirleyici bir darbe yaparsa, trend tersine dönebilir.
Önemli nokta şudur:
- İkinci dip, ilkinden çok az daha düşük veya çok az daha yüksek olsa bile bir formasyon olarak görülebilir.
- Mükemmel simetriyi bulmak için takıntılı olmaya gerek yoktur.
2-2. Temel Strateji Yapısı (Long İçin)
Düşüş trendinden sonra ikili dip kullanan tipik bir Long senaryosu şöyledir:
-
Ortam Kontrolü (Günlük)
- 60 Günlük MA Stratejisi temelinde, daha önce bir düşüş trendi miydi?
- Destek ve Direnç Temelleri temelinde, daha yüksek zaman dilimi destek bölgesine yakın olup olmadığını kontrol edin.
-
Yapı Kontrolü (4 Saatlik)
- İlk dipten anlamlı bir sıçrama oldu mu?
- İkinci dipte, Mum Formasyonları temelinde, uzun alt fitil, spike veya küçük gövde gibi düşüş gücünün zayıfladığına dair işaretler var mı?
- İki dip arasındaki tepeleri birleştirerek Boyun Çizgisini (Neckline) çizin.
-
Giriş Tetikleyicisi
- Temel Tip: Boyun çizgisinin üzerinde kapanan 4 saatlik bir mum göründüğünde, Long girmeyi düşünün.
- Muhafazakar Tip: Boyun çizgisini bir kez kırdıktan sonra, Mum Formasyonları temelinde boyun çizgisine geri çekilmede (retest) destek onaylandığında girin.
-
Zarar Durdurma ve Hedef Ayarı
- Zarar Durdurma (Stop-Loss):
- Genellikle ikinci dibin altına yerleştirilir.
- ATR temelinde, dibin altında yaklaşık 1.0~1.5 ATR marj bırakma yöntemi kullanılabilir.
- Hedef:
- 1.: Boyun çizgisine kadar olan yükseklik kadar yukarı kaldırılmış bir konum (geleneksel "formasyon hedefi" kavramı).
- 2.: Destek ve Direnç Temelleri temelinde, bir sonraki ana direnç bölgesi.
- Risk-Ödül oranının en az 1:2 çıkıp çıkmadığını kontrol edin.
- Zarar Durdurma (Stop-Loss):
3. İkili Tepe Yapısı: Yükseliş Trendinde Dönüş Senaryosu
Bu sefer İkili Tepe (Double Top). Yapıyı ikili dibin ayna tersi olarak görebilirsiniz.
3-1. Bir hikaye olarak yapı
- Fiyat yükselir ve ardından güçlü bir direnç bölgesine dokunur.
- İlk tepede güçlü satış baskısı ile bir düzeltme meydana gelir.
- Tekrar benzer bir fiyata yükselir, ancak
- Önceki tepeyi önemli ölçüde kırmayı başaramaz,
- Ve alış gücünün eskisi kadar güçlü olmadığını gösterir.
- Boyun çizgisinin altında belirleyici bir kırılım çıkarsa, aşağı yönlü bir trend dönüşü takip edebilir.
3-2. Temel Strateji Yapısı (Short İçin)
Yükseliş trendinden sonra ikili tepe kullanan bir Short senaryosu:
-
Ortam Kontrolü (Günlük)
- 60 Günlük MA Stratejisi temelinde, daha önce bir yükseliş trendi miydi?
- Destek ve Direnç Temelleri temelinde, daha yüksek zaman dilimi direnç bölgesi olup olmadığını kontrol edin.
-
Yapı Kontrolü (4 Saatlik)
- İlk tepede anlamlı bir düşüş tepkisi oldu mu?
- İkinci tepede, Mum Formasyonları temelinde, üst fitil artışı, zayıf yükseliş mumu veya küçük gövde gibi yükseliş gücünün zayıfladığına dair işaretler var mı?
- Dipleri (ara düşükleri) birleştirerek Boyun Çizgisini çizin.
-
Giriş Tetikleyicisi
- Temel Tip: Boyun çizgisinin altında net bir şekilde kapanan 4 saatlik bir mum göründüğünde, Short girmeyi düşünün.
- Muhafazakar Tip: Boyun çizgisini bir kez kırdıktan sonra, boyun çizgisi yakınındaki geri çekilmede (retest) direnç onaylandığında girin.
-
Zarar Durdurma ve Hedef Ayarı
- Zarar Durdurma (Stop-Loss):
- Genellikle ikinci tepenin üzerine yerleştirilir.
- ATR kullanarak, tepenin üzerinde yaklaşık 1.0~1.5 ATR marj bırakılabilir.
- Hedef:
- 1.: Formasyon yüksekliğinin (tepe ~ boyun çizgisi) aşağıya yansıtıldığı konum.
- 2.: Destek ve Direnç Temelleri temelinde, bir sonraki ana destek bölgesi.
- Benzer şekilde, R/R'nin Risk-Ödül temelinde mantıklı olup olmadığını her zaman kontrol edin.
- Zarar Durdurma (Stop-Loss):
4. İkili Dip/İkili Tepe Kullanırken Yaygın Tuzaklar
4-1. Her yerde zorla formasyon aramak
- Sadece biraz benzer olsa bile "bu ikili dibe benziyor" deme alışkanlığı hızla aşırı uyum (overfitting) ticaretine yol açar.
- Önce İkili Tepe/Dip bölümünde gördüğünüz temel şekli ve koşulları hatırlayın,
- Ve özellikle yeterli önceki trend + anlamlı S/R olup olmadığını her zaman birlikte kontrol etmek daha iyidir.
4-2. Formasyon tamamlanmadan önce erkenden girmek
- Sadece ilk dibi/tepeyi görüp "şimdi ikili dip/tepe çıkacak gibi görünüyor" diyerek çok erken girerseniz,
- Sadece mevcut trendin bir düzeltmesi olan bir bölgede karşı trendde sıkışıp kalabilirsiniz.
Mümkünse:
- Boyun çizgisi kırılımı/çöküşü gibi yapısal bir sinyal çıktıktan sonra girişi düşünmek uzun vadede daha güvenlidir.
4-3. Zarar durdurmayı formasyonun içine çok yakın koymak
- Zarar durdurmayı ikinci dibin/tepenin içine çok sıkı koyarsanız,
- Zarar durdurma sadece biraz volatilite ile kolayca vurulabilir ve ardından fiyat istenen yöne gider.
Bu yüzden:
- Zarar durdurma genellikle formasyonun dışına (dibin altına, tepenin üzerine) yerleştirilir,
- Ve ATR ile volatiliteyi dikkate alan bir marj vermek gerçekçidir.
5. İkili Dip/İkili Tepe Formasyonunu Görmeden Önce Kendinize Sormanız Gerekenler
Bu formasyonu her gördüğünüzde, aşağıdaki soruları basitçe kontrol etmek iyidir.
-
"Öncesinde yeterli trend var mıydı?" (Sadece basit küçük bir düzeltme değil, Trend Takip Stratejisi standartlarına göre bile bir trend bölgesi mi?)
-
"Günlük/haftalık S/R açısından önemli bir destek/dirence yakın mı?"
-
"İlk dip/tepeden sonraki geri çekilmede, güç eskisi gibi çıkmıyor mu?"
-
"Boyun çizgisi net bir şekilde görülüyor mu, ve üzerinde/altında net bir yapısal kırılım/çöküş oldu mu?"
-
"Zarar durdurma ve hedefe göre R/R hesaplandığında, Risk-Ödül kurallarına uyuyor mu?"
İkili Dip/İkili Tepe Formasyon Stratejisi şöyle özetlenebilir:
"Trendin yorulma ihtimalinin olduğu bir yerde iki deneme ve boyun çizgisi kırılımı/çöküşü kullanarak trend dönüş adaylarını takas etmek için bir yapı"
- Destek ve Direnç Temelleri,
- İkili Tepe/Dip,
- Trend Takip Stratejisi, Ortalamaya Dönüş Stratejisi,
- Risk Yönetimi
Bunlara birlikte bakarsanız,
Karmaşık teoriler olmadan bile:
- Trend dönüş adaylarını nerede arayacağınızı,
- Girişi düşünmek için hangi yapının çıkması gerektiğini,
- Zarar durdurma, hedef ve R/R'yi nasıl ayarlayacağınızı
Bunları sakince tasarlamanıza yardımcı olacaktır.