🐋
Balina Ticareti

İkili Dip/İkili Tepe Formasyon Stratejisi: Trend Dönüş Sinyallerini Yapı Olarak Görmek

Bu makalede, İkili Dip (Double Bottom) ve İkili Tepe (Double Top) Formasyon Stratejisinin temel yapısını özetleyeceğiz.

İkili Tepe/Dip aracılığıyla şunları zaten gördüğünüzü varsayıyoruz:

  • İkili Dip/İkili Tepe'nin şekli,
  • Boyun çizgisinin (Neckline) nereye çizildiği,
  • Ve bunun bir trend dönüş formasyonu olarak nasıl kullanıldığı.

Bunları gördüğünüzü varsayacağız.

Burada, buna dayanarak, bunu sihirli bir sinyal olarak değil, şöyle göreceğiz:

"Trend yorulduktan sonra yön değiştirmeye değer bir yerde alış/satış güçlerinin birkaç kez savaştığının izleri"

Ve basit bir strateji yapısı oluşturacağız.


Aşağıdaki diyagram şunları göstermektedir:

  • Sol: Düşüş trendinden sonra bir ikili dip oluşur, ve boyun çizgisini kırarak yükseliş dönüşü takip eder.
  • Sağ: Yükseliş trendinden sonra bir ikili tepe oluşur, ve boyun çizgisini kırarak düşüş dönüşü takip eder.

Yan yana.

Kilit nokta şudur:

  • İkili Dip/İkili Tepe "tam olarak aynı fiyatta iki kez duran bir resim" değildir,
  • Bunun yerine "benzer bir bölgede iki kez deneme ancak önceki trendin artık güç uygulayamaması" olarak görülmelidir.

1. İkili Dip/İkili Tepe Nerede Anlamlıdır?

İkili Dip/İkili Tepe her zaman geçerli olan sihirli formasyonlar değildir.

Genel olarak, aşağıdaki koşullar ne kadar örtüşürse, bir "trend dönüş adayı" olma olasılığı o kadar yüksektir.

  1. Öncesinde yeterli trend var mıydı?

    • İkili Dip: O zamana kadar düşüş trendi devam etti mi?
    • İkili Tepe: O zamana kadar yükseliş trendi devam etti mi?

    Swing vs Düzeltme ve 60 Günlük MA Stratejisi temelinde önce trendi kontrol etme alışkanlığına sahip olmak önemlidir.

  2. Daha yüksek zaman dilimi S/R'sine yakın mı?

    • Destek ve Direnç Temelleri temelinde, günlük veya haftalık grafikte anlamlı bir destek/dirence yakın mı?
    • O seviye, daha önce birkaç kez tepki verilen bir yer mi?
  3. Belirli bir volatilite ve ticaretin olduğu bir bölge mi?

    • ATR temelinde, trend dönüş formasyonları, çok ölü bir piyasa yerine belirli bir hareket olduğunda daha iyi çalışır.

Kısacası, bu formasyonu "yüksek/düşük yakınında önemli trend + anlamlı S/R + alış/satış güçlerinin iki kez çarpıştığı izler"in örtüştüğü bir yerde aramak doğaldır.


2. İkili Dip Yapısı: Düşüş Trendinde Dönüş Senaryosu

Önce İkili Dip (Double Bottom) formasyonuna bakalım.

2-1. Bir hikaye olarak yapı

İkili dip kabaca şöyle bir hikayedir:

  1. Fiyat düşer ve ardından büyük bir destek bölgesine ulaşır.
  2. İlk dipten güçlü bir şekilde sıçrar, ancak
    • Önceki tepeyi kıracak kadar güçlü değildir.
  3. Benzer bir bölgeyi test etmek için tekrar düşer, ancak
    • Bu sefer yeni bir düşüğü önemli ölçüde güncellemeyi başaramaz.
  4. Sonunda satış güçleri tükenir, ve eğer alış tarafı boyun çizgisinin üzerinde belirleyici bir darbe yaparsa, trend tersine dönebilir.

Önemli nokta şudur:

  • İkinci dip, ilkinden çok az daha düşük veya çok az daha yüksek olsa bile bir formasyon olarak görülebilir.
  • Mükemmel simetriyi bulmak için takıntılı olmaya gerek yoktur.

2-2. Temel Strateji Yapısı (Long İçin)

Düşüş trendinden sonra ikili dip kullanan tipik bir Long senaryosu şöyledir:

  1. Ortam Kontrolü (Günlük)

  2. Yapı Kontrolü (4 Saatlik)

    • İlk dipten anlamlı bir sıçrama oldu mu?
    • İkinci dipte, Mum Formasyonları temelinde, uzun alt fitil, spike veya küçük gövde gibi düşüş gücünün zayıfladığına dair işaretler var mı?
    • İki dip arasındaki tepeleri birleştirerek Boyun Çizgisini (Neckline) çizin.
  3. Giriş Tetikleyicisi

    • Temel Tip: Boyun çizgisinin üzerinde kapanan 4 saatlik bir mum göründüğünde, Long girmeyi düşünün.
    • Muhafazakar Tip: Boyun çizgisini bir kez kırdıktan sonra, Mum Formasyonları temelinde boyun çizgisine geri çekilmede (retest) destek onaylandığında girin.
  4. Zarar Durdurma ve Hedef Ayarı

    • Zarar Durdurma (Stop-Loss):
      • Genellikle ikinci dibin altına yerleştirilir.
      • ATR temelinde, dibin altında yaklaşık 1.0~1.5 ATR marj bırakma yöntemi kullanılabilir.
    • Hedef:
      • 1.: Boyun çizgisine kadar olan yükseklik kadar yukarı kaldırılmış bir konum (geleneksel "formasyon hedefi" kavramı).
      • 2.: Destek ve Direnç Temelleri temelinde, bir sonraki ana direnç bölgesi.
    • Risk-Ödül oranının en az 1:2 çıkıp çıkmadığını kontrol edin.

3. İkili Tepe Yapısı: Yükseliş Trendinde Dönüş Senaryosu

Bu sefer İkili Tepe (Double Top). Yapıyı ikili dibin ayna tersi olarak görebilirsiniz.

3-1. Bir hikaye olarak yapı

  1. Fiyat yükselir ve ardından güçlü bir direnç bölgesine dokunur.
  2. İlk tepede güçlü satış baskısı ile bir düzeltme meydana gelir.
  3. Tekrar benzer bir fiyata yükselir, ancak
    • Önceki tepeyi önemli ölçüde kırmayı başaramaz,
    • Ve alış gücünün eskisi kadar güçlü olmadığını gösterir.
  4. Boyun çizgisinin altında belirleyici bir kırılım çıkarsa, aşağı yönlü bir trend dönüşü takip edebilir.

3-2. Temel Strateji Yapısı (Short İçin)

Yükseliş trendinden sonra ikili tepe kullanan bir Short senaryosu:

  1. Ortam Kontrolü (Günlük)

  2. Yapı Kontrolü (4 Saatlik)

    • İlk tepede anlamlı bir düşüş tepkisi oldu mu?
    • İkinci tepede, Mum Formasyonları temelinde, üst fitil artışı, zayıf yükseliş mumu veya küçük gövde gibi yükseliş gücünün zayıfladığına dair işaretler var mı?
    • Dipleri (ara düşükleri) birleştirerek Boyun Çizgisini çizin.
  3. Giriş Tetikleyicisi

    • Temel Tip: Boyun çizgisinin altında net bir şekilde kapanan 4 saatlik bir mum göründüğünde, Short girmeyi düşünün.
    • Muhafazakar Tip: Boyun çizgisini bir kez kırdıktan sonra, boyun çizgisi yakınındaki geri çekilmede (retest) direnç onaylandığında girin.
  4. Zarar Durdurma ve Hedef Ayarı

    • Zarar Durdurma (Stop-Loss):
      • Genellikle ikinci tepenin üzerine yerleştirilir.
      • ATR kullanarak, tepenin üzerinde yaklaşık 1.0~1.5 ATR marj bırakılabilir.
    • Hedef:
      • 1.: Formasyon yüksekliğinin (tepe ~ boyun çizgisi) aşağıya yansıtıldığı konum.
      • 2.: Destek ve Direnç Temelleri temelinde, bir sonraki ana destek bölgesi.
    • Benzer şekilde, R/R'nin Risk-Ödül temelinde mantıklı olup olmadığını her zaman kontrol edin.

4. İkili Dip/İkili Tepe Kullanırken Yaygın Tuzaklar

4-1. Her yerde zorla formasyon aramak

  • Sadece biraz benzer olsa bile "bu ikili dibe benziyor" deme alışkanlığı hızla aşırı uyum (overfitting) ticaretine yol açar.
  • Önce İkili Tepe/Dip bölümünde gördüğünüz temel şekli ve koşulları hatırlayın,
  • Ve özellikle yeterli önceki trend + anlamlı S/R olup olmadığını her zaman birlikte kontrol etmek daha iyidir.

4-2. Formasyon tamamlanmadan önce erkenden girmek

  • Sadece ilk dibi/tepeyi görüp "şimdi ikili dip/tepe çıkacak gibi görünüyor" diyerek çok erken girerseniz,
  • Sadece mevcut trendin bir düzeltmesi olan bir bölgede karşı trendde sıkışıp kalabilirsiniz.

Mümkünse:

  • Boyun çizgisi kırılımı/çöküşü gibi yapısal bir sinyal çıktıktan sonra girişi düşünmek uzun vadede daha güvenlidir.

4-3. Zarar durdurmayı formasyonun içine çok yakın koymak

  • Zarar durdurmayı ikinci dibin/tepenin içine çok sıkı koyarsanız,
  • Zarar durdurma sadece biraz volatilite ile kolayca vurulabilir ve ardından fiyat istenen yöne gider.

Bu yüzden:

  • Zarar durdurma genellikle formasyonun dışına (dibin altına, tepenin üzerine) yerleştirilir,
  • Ve ATR ile volatiliteyi dikkate alan bir marj vermek gerçekçidir.

5. İkili Dip/İkili Tepe Formasyonunu Görmeden Önce Kendinize Sormanız Gerekenler

Bu formasyonu her gördüğünüzde, aşağıdaki soruları basitçe kontrol etmek iyidir.

  1. "Öncesinde yeterli trend var mıydı?" (Sadece basit küçük bir düzeltme değil, Trend Takip Stratejisi standartlarına göre bile bir trend bölgesi mi?)

  2. "Günlük/haftalık S/R açısından önemli bir destek/dirence yakın mı?"

  3. "İlk dip/tepeden sonraki geri çekilmede, güç eskisi gibi çıkmıyor mu?"

  4. "Boyun çizgisi net bir şekilde görülüyor mu, ve üzerinde/altında net bir yapısal kırılım/çöküş oldu mu?"

  5. "Zarar durdurma ve hedefe göre R/R hesaplandığında, Risk-Ödül kurallarına uyuyor mu?"


İkili Dip/İkili Tepe Formasyon Stratejisi şöyle özetlenebilir:

"Trendin yorulma ihtimalinin olduğu bir yerde iki deneme ve boyun çizgisi kırılımı/çöküşü kullanarak trend dönüş adaylarını takas etmek için bir yapı"

Bunlara birlikte bakarsanız,

Karmaşık teoriler olmadan bile:

  • Trend dönüş adaylarını nerede arayacağınızı,
  • Girişi düşünmek için hangi yapının çıkması gerektiğini,
  • Zarar durdurma, hedef ve R/R'yi nasıl ayarlayacağınızı

Bunları sakince tasarlamanıza yardımcı olacaktır.