🐋
Balina Ticareti

Hacim Stratejisi: Fiyat Hareketlerinin Arkasındaki Gücü Okumak

Bu makalede, Hacim (Volume) tabanlı stratejinin temel yapısını organize ediyoruz.

Hacim Temelleri bölümünde şunları zaten gördüğünüzü varsayıyoruz:

  • Hacmin ne anlama geldiği,
  • Neden "Fiyat + Hacim"e birlikte bakmanız gerektiği,
  • Trend bölümlerinde, aralık bölümlerinde ve kırılmalarda hacmin nasıl değiştiği.

Bu içeriğe dayanarak, burada hacmi şöyle değerlendireceğiz:

Sadece "Çok çıktı/Az çıktı" değil, "Bu fiyat hareketinin arkasında gerçek bir güç var mı?" diye kontrol etmek için bir filtre

ve basit bir strateji yapısı ve kontrol listesi oluşturacağız.

1. Bu Stratejide Hacim Nasıl Kullanılır?

Bu makalede hacim sadece üç ana rol oynar.

  1. Trend Sağlık Kontrolü

    • Trend devam ederken hacmin ne kadar iyi korunduğu,
    • Keskin bir düşüş/yükselişten sonra hacmin azalıp/artmadığı.

  2. Kırılma Güvenilirlik Kontrolü

    • Önemli Destek ve Direnç seviyelerini kırarken, hacmin normale kıyasla belirgin bir şekilde artıp artmadığı,
    • Yoksa sadece sessizce geçip kutuya geri mi döndüğü.

  3. Tükenme Olasılığı Kontrolü

    • Çok kısa bir süre için aşırı hacim + uzun mum göründükten sonra,
    • Hemen ardından bir geri çekilmenin geldiği bir yapı olup olmadığı.

Kısacası, Bu stratejideki hacim "Fiyat hareketine gücün yüklenip yüklenmediğini kontrol etmek için yardımcı ekipman"dır.

Tek başına bir giriş sinyali yerine, Trend Takip Stratejisi, Destek ve Direnç Formasyonu, Kırılma vs Sahte Kırılma vb. ile üst üste bindirilmiş olarak bakarken kullanmak gerçekçidir.

2. Temel Çerçeve: Trend / Aralık / Kırılma / Tükenme

Hacim stratejisi nihayetinde bu dört durumu ayırt etmekle başlar.

  1. Trend

    • Fiyat MA-60 Stratejisi temelinde sürekli olarak tek bir yönde ilerlediğinde,
    • Hacmin tamamen ölmediği ve yükselen (veya düşen) bölümde nispeten daha canlı olduğu durum.

  2. Aralık (Range)

    • Destek ve Direnç temelinde tepe ve dip arasında gidip gelen bir bölümde,
    • Hacmin ortalama bir seviyede veya kademeli olarak azaldığı durum.

  3. Kırılma (Breakout)

    • Kutunun tepesini/dibini veya önemli bir S/R'yi kırarken,
    • Hacmin belirgin bir şekilde arttığı ve seviyeyi geçtiği durum.

  4. Tükenme Hareketi (Exhaustion Move)

    • Uzun bir yükseliş/düşüşten sonra, aniden bir hacim patlaması + aşırı mum görünür,
    • Ve bundan hemen sonra gücün boşaldığı bir yapı olup olmadığı.

Bu dördünü ayırt ederseniz, aynı mum formasyonuyla bile:

  • "Bu sağlıklı bir trend devamı mı?"
  • "Bu sadece aralık içindeki gürültü mü?"
  • "Bu gerçek bir kırılma mı?"
  • "Bu son dakika tükenme sinyali mi?"

Yorumlama çok daha kolay hale gelir.

3. Trend Bölümü: "Sağlıklı Trend vs Zayıf Trend"

Önce, bir Yükseliş Trendi (Uptrend) örneğine bakalım.

3-1. Ortam Kurulumu

  1. Günlük Trend Yönü

  2. Temel Hacim Formasyonu

    • Hacmin yukarı swing bölümlerinde ortalamanın üzerinde canlı olup olmadığı,
    • Hacmin düzeltme (düşüş/yan) bölümlerinde nispeten azalıp azalmadığı.

Eğer yapı buysa:

"Katılımcılar yükselirken katılıyor, ve düzeltme sırasında ticaret azalıyor ve dinleniyor"

Nispeten sağlıklı bir trend olması çok muhtemeldir.

Tersine:

  • Yükselmesine rağmen hacim azalmaya devam ediyorsa,
  • Veya her aşağı düzeltme yaptığında hacim daha fazla artıyorsa,

"Hacim yukarıdan mı boşaltılıyor?"

Bundan şüphelenmek için bir sinyaldir.

3-2. Basit Uygulama

  1. Yukarı swing bölümünde kuruyan hacim görünümü devam ederse → Yeni ek girişlere temkinli yaklaşın.

  2. Büyük bir yükseliş gerçekleşti ama hacim eskisinden daha düşükse → Risk Ödül temelinde kısmi kar realizasyonu/pozisyon azaltmayı düşünün.

Kısa (Short) trendde, yukarıdaki içeriği tersine görebilirsiniz.

4. Kırılma: "Gerçek Kırılma vs Sahte Kırılma"

Kırılma stratejisi hacimle çok iyi giden bir alandır.

4-1. Kurulum: Kutu Tepesi/Dibi + Hacim

  1. Destek ve Direnç temelinde Günlük/4 saatlikte dikkate değer Kutu Tepesi/Dibi bulun.

  2. Üçgen Formasyonu, Kama Formasyonu temelinde fiyatın tepeye/dibe doğru kademeli olarak yığıldığı bir yapı görülürse, bunu "bir gün büyük patlayabilecek bir yer" olarak görün.

  3. Bu sırada, hacmin şunları yapıp yapmadığını gözlemleyin:

    • Kutu içinde genellikle ortalama seviyede veya kademeli olarak azalıyor,
    • Sadece kırılma anında belirgin bir şekilde artıyor.

4-2. Long Örneği: Tepe Kırılması

Tepe Kırılması (Long) temelinde:

  1. Kırılma Mumu

    • Kutunun tepesini açıkça geçen kapanış bazlı bir kapanışın görünüp görünmediği,
    • Bu sıradaki hacmin son kutu bölümünün ortalamasından kesinlikle daha yüksek olup olmadığı.

  2. Retest Durumu

    • Hemen fırlayıp bittiği durumlar vardır,
    • Ancak yeni başlayan biriyseniz, Kırılma vs Sahte Kırılma'da görüldüğü gibi Üst Seviye Retestini (Destek Dönüşümü) beklemeyi anlamak daha kolaydır.

  3. Giriş, Zarar Kes, Hedef

    • Giriş: Retestte desteği onayladıktan sonra Long giriş.
    • Zarar Kes: Üst seviyenin altında + ATR İndikatörü temelinde, yaklaşık 1.0~1.5 ATR marjına izin verin.
    • Hedef:
      • 1.: Son swing yükseği veya sonraki daha yüksek zaman dilimi S/R,
      • Risk Ödül temelinde minimum 1:2 R/R veya daha fazlasının karşılanıp karşılanmadığını her zaman kontrol edin.

4-3. Sahte Kırılma Uyarısı

Hacmin önemli ölçüde artmadığı bir durumda:

  • Tepeyi/dibi hafifçe geçerse
  • Ve hemen kutuya geri yuvarlanırsa

Bunun bir Fakeout olması çok muhtemeldir.

Bu durumda:

  • Kırılma yönünde mantıksızca kovalamak yerine,
  • Kırılma vs Sahte Kırılma stratejisi gibi ters yönde bir işlem bile düşünebilirsiniz.

5. Tükenme Formasyonu: "Bu Son Havai Fişek mi" Diye Şüphelenmek

Hacim stratejisinde birçok kişinin ilginç bulduğu bir kısım tam olarak Tükenme Hareketidir (Exhaustion Move).

5-1. Tipik Özellikler

Boğa Tükenmesi Örneği:

  1. Uzun Yükselişten Sonra

    • Yukarı swingler zaten birkaç kez gerçekleşti,
    • MA-60 Stratejisi temelinde, Fiyat MA-60'ın oldukça üzerinde.

  2. Hacim Patlaması + Aşırı Mum

    • Aniden son zamanlardaki herhangi bir bölümden daha büyük bir hacim patlar,
    • Uzun bir boğa mumu (veya uzun üst gölgeli mum) göründükten sonra,
    • Hemen sonraki mumdan itibaren, alım baskısı devam etmez ve güç boşalır.

  3. Sonraki Geri Çekilme

    • Fiyat Destek ve Direnç temelinde geçmiş destek/direnç bölgelerine hızla geri çekilir,
    • Veya ATR İndikatörü temelinde hızla arttıktan sonra oynaklığın sakinleştiği yapı.

Bu formasyon görülürse, yeni bir kovalama alımı yerine:

  • Mevcut Long pozisyonunun kısmi kar realizasyonu/azaltılması,
  • Risk Yönetimi perspektifinden kaldıraç azaltma/nakit oranını artırma

Önce bu tür temkinli eylemleri düşünmek doğaldır.

Ayı Tükenme Formasyonu tersine düşünülebilir (Panik hacim patlaması + Uzun ayı mumundan sonra keskin bir şekilde sıçrama girişimi vb.).

6. Hacim Stratejisinde Yaygın Hatalar

6-1. "Yüksek Hacim Şartsız İyidir" Diye Düşünmek

  • Sadece hacmin yüksek olması bunun her zaman iyi bir trend sinyali olduğu anlamına gelmez.
  • Tükenme formasyonu gibi, son dakika aşırı ısınmasıyla çıkan hacim patlaması olabilir.

Daima:

  • Hangi konumda (S/R, trend tepesi/dibi)
  • Hangi yapıda (Trend devamı, Kırılma, Tükenme) hacmin çıktığına birlikte bakılmalıdır.

6-2. Saat Dilimine Göre Ortalama Hacim Farklarını Göz Ardı Etmek

  • 1 dakika/5 dakika gibi kısa zaman dilimleri haberler, tasfiye, scalping gibi kısa vadeli olaylardan güçlü bir şekilde etkilenir,
  • Günlük/4 saatlik daha büyük katılımcıların (Swing, Position Traders) hareketlerini daha fazla yansıtır.

Bu nedenle:

  • Bu stratejide, temel olarak Günlük + 4 saatlik kombinasyonu,
  • Hacme kısa vadeli scalping yerine Swing/Pozisyon odaklı bakmayı varsayıyoruz.

6-3. Fiyat Yapısını Göz Ardı Edip Sadece Hacme Bakmak

  • Fiyat yapısını (Destek ve Direnç, Grafik Formasyonları) hariç tutarak bakarsanız "Hacim yüksek, yani bir şeyler olacak" diyerek,
  • Yön, stop loss ve hedef belirleme belirsiz hale gelir.

Hacim her zaman fiyat yapısının üzerinde yorumlanmalıdır.

7. Hacim Stratejisi Kontrol Listesi

Son olarak, hacmi kullanırken kendinize sormaya değer soruları organize edelim.

  1. "Şu anki bölüm Trend Takip Stratejisi perspektifinden sağlıklı bir trend gibi görünüyor mu?"

    • Yükselirken hacim canlı mı, ve düzeltme sırasında hacim azalıyor mu?

  2. "Önemli bir S/R seviyesini kırarken, hacim belirgin bir şekilde arttı mı, yoksa sessiz bir kırılma mı?"

  3. "Son hacim patlaması bir trendin başlangıcına/güçlenmesine mi daha yakın, yoksa Tükenmeye mi daha yakın?"

  4. "Bu hacim sinyalini Destek ve Direnç Formasyonu, Kırılma vs Sahte Kırılma, Mum Formasyonları ile birlikte görmekte tutarlılık var mı?"

  5. "Hacim iyi görünse bile, Risk Ödül temelinde R/R ve kayıp limiti makul mü?"

Hacim Stratejisini özetlemek gerekirse:

"Fiyat hareketinin arkasında gerçek bir güç olup olmadığını ve bu gücün devam edip etmeyeceğini kontrol etmek için yardımcı filtre"

Böyle görülebilir.

  • Trend bölümlerinde, Sağlıklı Trend vs Zayıf Trend ayrımı yapın,
  • Kutu/kırılma bölümlerinde, Gerçek Kırılma vs Sahte Kırılma ayrımı yapın,
  • Aşırı ısınmış bölümlerde, Tükenme Formasyonu Olasılığını kontrol etmek için kullanırsanız,

Trend Takip Stratejisi, Grafik Formasyonu Stratejisi, Risk Yönetimi ile birlikte, pratikte tamamen kullanılabilir bir "Temel Hacim Stratejisi Ekseni" olacaktır.